Odpowiedzialność zarządzającego transportem

Jednym z warunków uzyskania licencji transportowej jest wyznaczenie zarządzającego transportem. Jest nim osoba posiadająca Certyfikat Kompetencji Zawodowych (CKZ). Pełnienie funkcji zarządzającego transportem to nie tylko formalność, ale realna odpowiedzialność. Odpowiedzialność zarządzającego transportem ma wymiar zarówno finansowy, jak i osobisty. W przypadku stwierdzenia naruszeń na zarządzającego mogą zostać nałożone wysokie kary finansowe. A w przypadku najpoważniejszych naruszeń (NN) zarządzający może nawet stracić Certyfikat Kompetencji Zawodowych (CKZ). Po zmianie przepisów w roku 2022, jego odzyskanie to skomplikowany proces.

W tym artykule przedstawiamy podstawowe informacje dotyczące odpowiedzialności zarządzającego transportem. Opisujemy sytuacje w których odpowiada zarządzający oraz rodzaje grożących mu kar. Przedstawiamy sytuacje z życia wzięte, które mogą doprowadzić do utraty Certyfikatu.

Wyznaczenie zarządzającego jako jeden z warunków uzyskania licencji

Wyznaczenie zarządzającego transportem stanowi jeden z warunków uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, a dalej licencji transportowej.

Zarządzający transportem powinien zarządzać operacjami transportowymi przedsiębiorstwa w sposób rzeczywisty i ciągły. Powinien on mieć rzeczywisty związek z przedsiębiorstwem, polegający na przykład na tym, że jest jego pracownikiem, dyrektorem, właścicielem lub udziałowcem lub nim zarządza lub, jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, jest tą właśnie osobą. Możliwe jest również pełnienie funkcji zarządzającego na podstawie umowy cywilno-prawnej. Więcej na ten temat we wpisie Certyfikat Kompetencji Zawodowych.

Finansowa odpowiedzialność zarządzającego transportem

Na zarządzającego transportem mogą być nakładane administracyjne kary pieniężne za naruszenia obowiązków lub warunków przewozu drogowego. Kary te w Polsce mogą wynieść od 200 do 2 000 złotych za każde naruszenie. Suma kar pieniężnych nałożonych za naruszenia stwierdzone podczas jednej kontroli, nie może przekroczyć kwoty 3000 złotych.

Odpowiedzialność zarządzającego transportem jest niezależna od odpowiedzialności przewoźnika i kierowcy. Oznacza to, że za każde naruszenie, podmioty te mogą zostać oddzielnie ukarane. Tzn. kierowca może otrzymać mandat. A na przewoźnika i zarządzającego mogą zostać nałożone oddzielne kary pieniężne. Nałożenie kary na jeden podmiot nie zwalnia z nałożenia kary na inny podmiot. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy przewoźnik jest jednocześnie zarządzającym transportem. Wówczas, jeżeli czyn będący naruszeniem przewoźnika stanowi jednocześnie naruszenie zarządzającego transportem, nakłada się wyłącznie jedną karę pieniężną.

Należy wskazać, że zarządzającemu transportem grożą kary pieniężne w wysokości od 200 do 2 000 złotych za każde naruszenie, w sumie nie więcej niż 3 000 zł. Jednak w innych krajach kary te mogą być znacznie wyższe. Przykładowo w Niemczech lub Francji wynoszą nawet kilka tysięcy euro. Zatem jeżeli przewoźnik wykonuje operacje transportowe również na terenie innych Państw i kontrola wykaże nieprawidłowości, to na zarządzającego transportem mogą zostać nałożone przez Organy tych Państw kary. Mogą one wynieść nawet kilka tysięcy euro. Zawarte w polskiej ustawie ograniczenie sumy wysokości kar nie znajdzie wówczas zastosowania.

Zarządzający o kontrolach stwierdzających naruszenia może dowiedzieć się po upływie nawet kilku miesięcy. Jeżeli kontroli stwierdzających naruszenia było więcej, wówczas suma kar może być bardzo wysoka. Podobnie może być w przypadku osoby pełniącej funkcję zarządzającego w kilku przedsiębiorstwach.

Osobista odpowiedzialność zarządzającego transportem

Niezależnie od odpowiedzialności finansowej zarządzający transportem ponosi również odpowiedzialność osobistą. Wynika ona z tego, że większości naruszeń przyporządkowana jest ich waga. Tzn. stanowią one najpoważniejsze naruszenia (NN), bardzo poważna naruszenia (BPN) lub poważne naruszenia (PN). W przypadku popełnienia określonej ilości naruszeń BPN lub PN albo jednego NN, wobec zarządzającego może zostać wszczęte postępowanie dotyczące oceny dobrej reputacji. Może ono zakończyć się jej zabraniem.

Niezdolność zarządzającego transportem do kierowania operacjami transportowymi

W przypadku utraty dobrej reputacji, Organ stwierdza niezdolność zarządzającego transportem do kierowania operacjami transportowymi. W takiej sytuacji zarządzający jest obowiązany zwrócić, w terminie nie dłuższym niż 7 dni, certyfikat kompetencji zawodowych organowi, który udzielił licencji. Konsekwencją tego jest brak możliwości pełnienia funkcji zarządzającego transportem. Potocznie mówiąc zarządzający „traci Certfikat„.

Przywrócenie Certyfikatu

Zarządzającemu transportem uznanemu za niezdolnego do kierowania operacjami transportowymi przywraca się na jego wniosek zdolność do kierowania operacjami transportowymi, w drodze decyzji administracyjnej, po ustaniu przesłanek będących podstawą do stwierdzenia niezdolności do kierowania operacjami transportowymi oraz po zastosowaniu środka rehabilitacyjnego, jednak nie wcześniej niż po upływie roku od daty utraty zdolności do kierowania operacjami transportowymi.

Warunkiem przywrócenia zdolności do kierowania operacjami transportowymi jest:

• odbycie trwającego co najmniej trzy miesiące szkolenia mającego na celu potwierdzenie kompetencji zawodowych zarządzającego transportem lub

• złożenie z wynikiem pozytywnym egzaminu pisemnego przed komisją egzaminacyjną działającą przy jednostce określonej w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1, obejmującego dziedziny wymienione w części I załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.