SENT czynny żal

Częstym pytaniem, z którym do naszej kancelarii zwracają się firmy wykonujące przewozy podlegające SENT jest to, czy w przypadku błędów lub naruszeń SENT możliwe jest złożenie czynnego żalu. Odpowiedź na to pytanie jest dość jednoznaczna. W przypadku procedury SENT, przepisy nie przewidują instytucji czynnego żalu. Co zatem może zrobić firma, która sama odkryje błąd i chce go naprawić lub wyjaśnić? O tym w dalszej części artykułu SENT czynny żal.

Ustawa o o systemie monitorowania przewozu

SENT to skrót określający ustawę z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi. Uzasadnieniem jej wejścia w życie było przeciwdziałanie uszczupleniom podatkowym. Z tego względu obowiązki SENT powszechnie kojarzone są z obowiązkami podatkowymi. Tym bardziej, że na samym początku obowiązywania, ustawa SENT dotyczyła tylko wąskiej grupy tzw. towarów wrażliwych. Następnie dopiero swoim zakresem objęła kolejne towary, takie m. in. jak odpady, a w ostatnim czasie produkty rolne.

Czynny żal w prawie podatkowym

W prawie podatkowym obowiązuje dobrze znana przedsiębiorcom instytucja czynnego żalu. Jest nim dobrowolne przyznanie się do naruszenia przepisów podatkowych składane przez osobę która dopuściła się naruszenia. Jego złożenie i wypełnienie pozostałych z nim związanych warunków pozwala uniknąć kary za naruszenie. Więcej na temat czynnego żalu można przeczytać w artykule. Czynny żal nie występuje wyłącznie w prawie podatkowym, ale wywodzi się z prawa karnego. Z tym jednak, że w prawie karnym nie ma jednej jego definicji. Ogólnie na gruncie prawa karnego, przez czynny żal rozumie się zarówno dobrowolne odstąpienie od dokonania przestępstwa, jak i dobrowolne zapobieżenie skutkowi przestępstwa. Dotyczy to czynnego żalu w przypadku usiłowania. Jak wskazuje się w komentarzach, warunkiem skorzystania z dobrodziejstwa czynnego żalu jest to, aby sprawca odstąpił od usiłowania lub zapobiegł skutkowi dobrowolnie. Tzn. z własnej woli, a nie zmuszony został do tego zaistniałymi okolicznościami. Na gruncie kodeksu karnego skarbowego, czynny żal polega na tym, że sprawca po popełnieniu czynu zabronionego zawiadamia o tym organ, ujawniając istotne okoliczności tego czynu. W przypadku naruszeń związanych z błędami w deklaracjach podatkowych czynny żal polega na ich korekcie.

Tym samym na gruncie prawa nie ma jednego uniwersalnego pojęcia czynnego żalu. Terminu tego używa się w odniesieniu do różnych rozwiązań prawnych. W szczególności do tych, które przewidują niekaralność w przypadku dobrowolnego przyznania się do popełnienia naruszenia.

SENT a czynny żal

W związku z powszechnym kojarzeniem obowiązków SENT z obowiązkami podatkowymi uzasadnione jest pytanie, czy w przypadku błędów lub naruszeń SENT ma zastosowanie czynny żal? Jak już wskazano na samym wstępie, w przypadku procedury SENT, przepisy nie przewidują instytucji czynnego żalu. Co zatem może zrobić firma, która sama odkryje błąd i chce go naprawić lub wyjaśnić? Niestety w tym zakresie przepisy milczą. Przepisy SENT nie przewidują instytucji czynnego żalu, na wzór rozwiązania obowiązującego w prawie podatkowym. Firma, która odkryje błąd lub naruszenie i dobrowolnie zgłosi to Organowi nie ma zagwarantowanej niekaralności. Dlatego dokonanie „czynnego żalu” w przypadku SENT wiąże się z ryzykiem, że nie zostanie on uwzględniony. Swoisty czynny żal może zostać ewentualnie uwzględniony jako podstawa odstąpienia od nałożenia kary. W przypadku naruszeń SENT Organy mogą odstąpić od nałożenia kary, m. in. z uwagi na interes publiczny. Stanowi on klauzulę generalną pozwalająca uwzględnić różne okoliczności. Zatem wydaje się, że również okoliczność dobrowolnego poinformowania o wykrytym błędzie lub naruszeniu. Należy jednak podkreślić, że nie ma pewności, że Organ uwzględni swoisty czynny żal, jako okoliczność uzasadniającą odstąpienie od nałożenia kary.