SENT obniżenie kary – czy jest możliwe?

Przewozy drogowe rzeczy mogą wiązać się z wieloma formalnościami – a jedną z nich jest monitorowanie przewozu tzw. „towarów wrażliwych” w systemie SENT. Przewoźnik, który dokonuje przewozu podlegającego przepisom ustawy o systemie monitorowania, musi wypełnić liczne obowiązki – m.in. dokonać zgłoszenia do rejestru lub je uzupełnić o prawidłowe dane, a także zapewnić przekazywanie informacji o lokalizacji pojazdu na całej jego trasie. Niekiedy konieczne jest również przedstawienie środka transportu do kontroli w wyznaczonym miejscu – tzw. dyrektywa kontroli. W przypadku naruszenia któregokolwiek obowiązku grożą wysokie kary pieniężne – niekiedy sięgające nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych, a w pojedynczych przypadkach nawet większych kwot. Gdy przewoźnik otrzyma protokół kontroli lub zawiadomienie o wszczęciu postępowania dotyczącego nałożenia kary pojawia się pytanie o to, czy możliwe jest obniżenie grożącej kary. W tym wpisie udzielamy odpowiedzi na pytanie: SENT obniżenie kary – czy jest możliwe?

Nawet małe błędy prowadzą do wysokich kar

Często zgłaszają się do nas przewoźnicy, którzy przez przypadek dopuścili się nieznacznych i wyłącznie formalnych nieprawidłowości przy realizacji przewozów objętych monitorowaniem SENT. Niestety, nawet za nieistotne omyłki ustawa przewiduje wysokie kary pieniężne. Przykładowo, literówka przy wprowadzaniu numeru rejestracyjnego naczepy może spotkać się z nałożeniem kary w wysokości 10.000 zł.

Taka sama kara grozi przewoźnikowi w sytuacji, w której w trakcie przejazdu dojdzie do przejściowej, choćby nieznacznie przekraczającej czas 1 godziny przerwy w przekazywaniu danych GPS. Nawet jeśli transfer danych lokalizacyjnych do systemu zostanie przywrócony, a trasa pojazdu nie będzie budzić żadnych wątpliwości, przewoźnik musi wówczas liczyć się z możliwością nałożenia na niego kary pieniężnej. I to nawet wtedy, gdy zaistniały błąd był od niego zupełnie niezależny.

SENT obniżenie kary – czy jest możliwe?

W wielu sytuacjach uzasadnione wydawałoby się oczekiwanie, aby – zważając na szczególne okoliczności faktyczne konkretnej sprawy – organy zmniejszyły karę za nieprawidłowości SENT. Nie jawi się bowiem jako sprawiedliwe ani słuszne nakładanie wysokich sankcji finansowych na legalnie działających przedsiębiorców, którzy jedynie w wyniku niezamierzonego przypadku dopuścili się marginalnych nieprawidłowości, niemających wpływu na poprawność obrotu tzw. „towarów wrażliwych”.

Niestety, według przeważającego orzecznictwa sądowego w sprawach SENT, przepisy nie dają organom możliwości obniżenia kary za SENT. Ustawa SENT przewiduje bowiem kary pieniężne w sztywnej wysokości – w przypadku przewoźników wynoszą one zwykle 10 lub 20 tys. złotych. Żadne, nawet nadzwyczajne okoliczności nie mogą doprowadzić do wymierzenia kary w niższej wysokości. Organy nie mają w tym zakresie jakiejkolwiek swobody, a ustawa nie przewiduje „widełek” kar możliwych do zastosowania. W związku z tym, czy SENT obniżenie kary jest możliwe?

Czy brak możliwości „miarkowania” kary oznacza, że popełnienie jakiejkolwiek nieprawidłowości zawsze musi prowadzić do dotkliwego ukarania?

Jedyne wyjście – odstąpienie od ukarania

Na szczęście ustawa SENT przewiduje możliwość uelastycznienia reakcji organów administracji na stwierdzone naruszenia. O ile nie da się uznaniowo zmniejszyć kary pieniężnej, o tyle możliwe jest całkowite odstąpienie od jej nałożenia. Oznacza to, że w szczególnych sytuacjach organy mogą odstąpić od ukarania podmiotu, pomimo uprzedniego stwierdzenia, że podmiot ten naruszył przepisy ustawy SENT.

Organy administracji nie dysponują jednak w tym zakresie pełną swobodą – a odstąpienie od ukarania może nastąpić wtedy, gdy przemawia za tym interes publiczny lub ważny interes przewoźnika. Oznacza to zarazem, że błędnie przeprowadzona analiza przesłanek odstąpienia od ukarania może doprowadzić do uchylenia decyzji o nałożeniu kary pieniężnej przez sąd administracyjny.

Przeprowadziliśmy kilkaset postępowań SENT przed organami KAS oraz sądami administracyjnymi. W ich toku zwracaliśmy uwagę na takie okoliczności, które uzasadniają odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej. Jeżeli również Państwu grozi nałożenie kary za nieprawidłowości przy przewozach SENT, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią – przeanalizujemy Państwa sprawę oraz zaproponujemy możliwe rozwiązania. Warto nie zwlekać z podjęciem właściwych działań i nie lekceważyć wszczynanych postępowań. Z naszego doświadczenia wiemy, że im szybciej podjęta zostanie właściwa obrona i aktywny udział w postępowaniu, tym większe mogą być szanse na jego pozytywne zakończenie.

A co w przypadku przewozów SENT-RMPD?

Wielokrotnie pisaliśmy już o nowych obowiązkach przewoźników zagranicznych, którzy od 1 listopada 2024 r. muszą zgłaszać do rejestru SENT-RMPD wszystkie przewozy realizowane w Polsce. W ich przypadku również zostały przewidziane wysokie kary pieniężne, które nie podlegają obniżeniu. Kary te nie zostały jednak uregulowane w ustawie SENT, lecz w ustawie o transporcie drogowym. Wobec tego możliwość odstąpienia od ukarania w tych przypadkach pozostaje sporna. Z uwagi na „świeży” charakter tych spraw nie wykształciła się jeszcze ugruntowana praktyka organów administracji w zakresie SENT obniżenie kary.

Więcej o karach pieniężnych za naruszenie przepisów o SENT-RMPD możecie Państwo przeczytać w artykule SENT RMPD odwołanie od kary.

Zapraszamy również do zapoznania się z przygotowanym przez nas podręcznikiem SENT – krok po kroku. Wyjaśniamy w nim obowiązki przewoźników związane z realizacją przewozów podlegających monitorowaniu. Podręcznik ten zawiera również informacje przydatne przy dokonaniu zgłoszeń w rejestrze RMPD.

Autorzy: adwokat dr Dawid Korczyński, prawnik Kacper Depta | PrawnicyTransportu.pl