W artykule e-TOLL: odwołanie od kary opisaliśmy problem związany z nakładaniem kar pieniężnych za nieuiszczenie opłat za przejazdy z powodu braku środków na koncie typu przedpłaconego. Taka sytuacja kwalifikowana jest jako naruszenie, za które grozi kara w wysokości 1 500 zł. Do Kancelarii cały czas zgłaszają się Klienci na których nałożono kary za tak kwalifikowane naruszenie. W związku z tym, w artykule przedstawiamy przebieg postępowania dotyczącego nałożenia kary za naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej e-TOLL. W artykule „Kara za e-TOLL: przebieg postępowania” przedstawiamy etapy postępowania oraz koszty związane z jego prowadzeniem.
Wszczęcie postępowania przez GITD
W przypadku stwierdzenia naruszenia Główny Inspektor Transportu Drogowego (GITD) wszczyna postępowania, o czym ma obowiązek zawiadomić stronę. Co do zasady, GITD powinien wszcząć postępowanie w ciągu 9 miesięcy od dnia popełnienia naruszenia. Art. 13n ust. 1 ustawy o drogach publicznych wprost stanowi, że nie wszczyna się postępowania, jeżeli od dnia popełnienia naruszenia upłynęło 9 miesięcy. W zawiadomieniu otrzymanym od GITD znajduje się pouczenie o prawach i obowiązkach, z którym warto się zaznajomić.
Wyjaśnienia strony
Po wszczęciu postępowania, strona może wypowiedzieć się co do zebranych dowodów i materiałów. Ma na to czas do zakończenia postępowania, tj. wydania decyzji ostatecznej. GITD w zawiadomieniu o wszczęcia postępowania wskazuje termin, w którym strona ma możliwość złożenia wyjaśnień.Termin ten wynosi 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia. Wyjaśnienia można złożyć na piśmie lub osobiście w siedzibie Organu. Wypowiedzenie się w sprawie jest prawem, a nie obowiązkiem strony. W przypadku braku odpowiedzi GITD wyda rozstrzygnięcie w oparciu o materiał dowodowy znajdujący się w aktach sprawy.
Kara za e-TOLL-decyzja o nałożeniu
Po upływie terminu do złożenia wyjaśnień Główny Inspektor Transportu Drogowego wydaje decyzję. Jeżeli Organ przychyli się do złożonych przez stronę wyjaśnień to umarza postępowanie. W przeciwnym razie GITD wydaje decyzję o nałożeniu kary ze e-TOLL, którą doręcza stronie. Decyzja powinna zawierać również pouczenie o środkach odwoławczych.
Odwołanie od decyzji od kary za e-TOLL – dwa tryby
Od kary nałożonej przez GITD można się odwołać. W przypadku kar za naruszenia e-TOLL istnieją dwa tryby odwoławcze. Obydwa zasadniczo różnią się od siebie. Strona powinna wybrać tylko jeden z nich. Jeżeli od doręczenia decyzji nie minęło 14 dni, warto wybrać pierwszy tryb – wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. W sprawach Klientów, których reprezentuje nasza Kancelaria PrawnicyTransportu.pl składamy wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy. Kara za e-TOLL: przebieg postępowania wyjaśnia przebieg postępowania.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy – pierwszy tryb
Jeden tryb odwoławczy stanowi złożenie wniosku ponowne rozpatrzenie sprawy. Pełni on taką samą funkcję jak odwołanie, z tą różnicą, że nie przesuwa sprawy do rozstrzygnięcia przez Organ wyższego stopnia, ale powoduje ponowne rozpatrzenie sprawy przez ten sam Organ, który wydał decyzję o nałożeniu kary pieniężnej. Złożenie wniosku wstrzymuje wykonanie kary na czas jego rozpatrzenia, co oznacza, że strona nie musi na tym etapie zapłacić nałożonej kary. Wniosek taki nie podlega opłacie. Należy go złożyć w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – drugi tryb
Drugi tryb odwoławczy stanowi złożenie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Składa się ją w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji. W przeciwieństwie do wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy podlega ona opłacie w wysokości 100 zł i nie wstrzymuje wykonania decyzji o nałożeniu kary, a więc karę należy zapłacić niezależnie od zaskarżenia decyzji. Brak jej zapłaty może spowodować wszczęcie postępowania egzekucyjnego i dodatkowe związane z tym koszty. Natomiast ewentualne uwzględnienie skargi spowoduje zwrot zapłaconej kary.
Decyzja GITD po odwołaniu
W przypadku złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (pierwszy tryb odwoławczy), GITD wydaje kolejną decyzję. Decyzją tą utrzymuje w mocy decyzję o nałożeniu kary pieniężnej albo ją uchyla i orzeka co do istoty sprawy lub umarza postępowanie. W postępowaniu przed GITD przedsiębiorca nie ponosi żadnych kosztów sądowych czy skarbowych. Kara za e-TOLL: przebieg postępowania.
Skarga do WSA po rozpoznaniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy
Jeżeli GITD nie przychyli się do wniosku strony o ponowne rozpatrzenie sprawy to ma ona prawo złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji, a zatem karę należy zapłacić. Ewentualne uwzględnienie skargi spowoduje zwrot zapłaconej kary.
Od dnia doręczenia decyzji GITD, strona ma 30 dni na wniesienie skargi. Skarga powinna zostać złożona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, ale za pośrednictwem GITD. Należy zatem ją wysłać na adres siedziby Głównego Inspektora Transportu Drogowego, który po jej otrzymaniu ma obowiązek przekazać ją do właściwego Sądu wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę. Istotne jest, aby został zachowany termin (30 dni), ponieważ wniesienie skargi po jego upływie doprowadzi do jej odrzucenia. Należy zwrócić uwagę, że na złożenie skargi jest 30 dni, a nie miesiąc.
Skarga podlega opłacie sądowej, której wysokość zależy od wysokości nałożonej kary. W przypadku kar związanych z e-TOLL opłata od skargi zawsze będzie wynosiła 100 zł. W przypadku uwzględnienia skargi oplata jest zwracana przez Organ.
Postępowanie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym
Postępowanie to zostaje zainicjowane zarówno w wyniku wniesienia skargi bezpośrednio na decyzję GITD o nałożeniu kary pieniężnej (zamiast wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy), jak i w wyniku wniesienia skargi na decyzję GITD utrzymującą w mocy decyzję o nałożeniu kary pieniężnej (czyli na decyzję wydaną w związku z rozpoznaniem wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy). W postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym, co do zasady, nie ma możliwości powoływania przez stronę nowych dowodów. Jedynym odstępstwem jest dowód z dokumentów, który może zostać powołany tylko w sytuacji, gdy jego przeprowadzenie przed Organem nie było możliwe. Sąd nie ma jednak obowiązku uwzględnienia takiego dowodu, dlatego warto powoływać je na etapie postępowania przed Organami. Wojewódzki Sąd Administracyjny kontroluje prawidłowość decyzji Organów. Postępowanie przed nim jest sformalizowane. Sąd nie przesłuchuje świadków. Nie jest również konieczne osobiste stawiennictwo przed Sądem.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
Po rozpatrzeniu skargi WSA wydaje wyrok. Sąd może oddalić skargę albo uchylić zaskarżoną decyzję w całości albo w części. Sąd administracyjny może również stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji. Możliwe jest również merytoryczne rozpoznanie sprawy przez Sąd i umorzenie postępowania administracyjnego.
Uzasadnienie wyroku
Jeżeli Sąd uwzględni skargę, to z urzędu sporządzi uzasadnienie wyroku i doreczy je stronie.
Jeżeli Wojewódzki Sąd Administracyjny nie uwzględni skargi i ją oddali to uzasadnienie wyroku zostanie sporządzone wyłącznie na wniosek strony. Taki wniosek trzeba zgłosić pisemnie w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku. Nie ma przy tym znaczenia fakt czy strona była obecna na jego ogłoszeniu.
Za doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem na wniosek strony należy uiścić opłatę, której wysokość jest stała i wynosi 100 zł. Opłata powinna zostać uiszczona wraz ze składanym wnioskiem o uzasadnienie. W przeciwnym razie uzasadnienie wyroku nie zostanie sporządzone, a strona nie będzie miała możliwości zaskarżenia wyroku WSA.
Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA)
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego może zostać zaskarżony skargą kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jeżeli WSA oddalił skargę (wyrok niekorzystny), skarga kasacyjna przysługuje przedsiębiorcy. Natomiast gdy WSA uchylił decyzję GITD, stwierdził jej nieważność lub wydanie z naruszeniem prawa to skargę kasacyjną może złożyć Główny Inspektor Transportu Drogowego. Skarżący wnosi skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Skargę kasacyjną należy zatem wysłać na adres Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który wraz z aktami sprawy prześle ją do NSA.
Złożenie skargi kasacyjnej wiąże się z tzw. przymusem adwokacko-radcowskim. Oznacza to, że skarga kasacyjna musi zostać sporządzona i wniesiona przez adwokata lub radcę prawnego.
Skargę kasacyjną wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia odpisu wyroku wraz z pisemnym uzasadnieniem. Niedochowanie terminu zamyka drogę sądową.
Skarga kasacyjna podlega opłacie sądowej. Wpis od skargi kasacyjnej w sprawach eTOLL wynosi 100 zł.
Przebieg postepowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym
Po wniesieniu skargi kasacyjnej, WSA przekazuje ją wraz z aktami do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Postępowanie przed NSA jest sformalizowane. Stronie, która nie zaskarżyła wyroku ma możliwość wniesienia odpowiedzi na skargę kasacyjną.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego
NSA po rozpoznaniu skargi kasacyjnej wydaje wyrok. Może on oddalić skargę kasacyjną albo uchylić zaskarżony wyrok WSA w całości albo w części i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania przez WSA. NSA oddali skargę kasacyjną, jeżeli nie ma ona usprawiedliwionych argumentów. W przypadku uznania skargi kasacyjnej za uzasadnioną i uchylenia wyroku WSA. NSA może także uchylić decyzje Organów, a nawet umorzyć postępowanie dotyczące nałożenia kary pieniężnej.
Zakończenie postępowania
Jeżeli to przedsiębiorca zaskarżył wyrok WSA, oddalenie skargi kasacyjnej przez NSA kończy postępowanie. W sytuacji gdy to GITD zaskarża korzystny dla przedsiębiorcy wyrok WSA, oddalenie skargi przez NSA prowadzi do tego, że sprawa wraca do Organu. GITD jest zobowiązany wydać decyzję zgodną z wytycznymi sądu. Natomiast jeżeli WSA w Warszawie umorzy postępowanie administracyjne, a GITD złoży skargę kasacyjną to jej oddalenie powoduje, że sprawa jest ostatecznie zakończona na korzyść przedsiębiorcy. W sytuacji gdy NSA uchyla wyrok WSA to sprawa wraca do ponownego rozpoznania przez WSA. Wtedy WSA może ponownie- uchylić decyzję GITD albo oddalić skargę przedsiębiorcy na decyzję GITD. W takim przypadku strony ponownie mają możliwość złożenia skargi kasacyjnej do NSA.
Koszty
Sprawa każdej kary za eTOLL jest rozpoznawana oddzielnie. Oznacza to, że jeżeli na przedsiębiorcę nałożono kilka kar za brak e-TOLL to musi on złożyć osobne odwołania od każdej z nich. A następnie odrębne skargi. Skargi te podlegają odrębnym opłatą.
W takiej sytuacji, pełna ścieżka sądowo-administracyjna w każdej ze spraw wiąże się z następującymi opłatami. Wpisem od skargi w wysokości 100 zł, opłatą od wniosku o uzasadnienie w wysokości 100 zł oraz opłatą od skargi kasacyjnej w wysokości 100 zł. Zatem łączny koszt to 300 zł. Dodatkowo, w przypadku przegrania sprawy przed Naczelnym Sądem Administracyjnym należy liczyć się z obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Koszty te mogą wynieść nawet 270 zł – w przypadku kary w wysokości 1 500 zł. Zatem podmiot, który zdecyduje się na zaskarżenie decyzji o nałożeniu kary pieniężnej do Sądu oraz na przejście całej ścieżki sądowo-administracyjnej musi liczyć się z kosztami, które mogą wynieść nawet 570 zł w każdej sprawie. Jeżeli strona wygra sprawę, to koszty te zostaną jej zwrócone w całości. Jeżeli natomiast ją przegra będą to dla niej dodatkowe koszty.
Z tego względu decyzja o zaskarżeniu decyzji do Sądu musi być mocno przemyślana.
[…] Kara za e-TOLL: przebieg postępowania […]