Wypłata z OCP przewoźnika-pomoc prawna

Jednym z najistotniejszych ubezpieczeń w działalności transportowej jest ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego – tak zwane OCP lub OCPD. Ubezpieczenie to nie jest obowiązkowe, ale jego posiadanie jest na ogół wymagane przez kontrahentów. Co istotne, jest to ubezpieczenie, które przede wszystkim chroni przewoźnika przed ewentualnymi roszczeniami kontrahentów. Zatem to w interesie przewoźnika leży, by ubezpieczenie to nie było tylko formalnością, ale stanowiło rzeczywistą ochronę, a jego zakres pokrywał się z zakresem odpowiedzialności przewoźnika. W tym wpisie wyjaśniamy czym jest ubezpieczenie OCP. Jednocześnie zwracamy uwagę na sytuację, gdy wypłata z OCP jest kwestionowana. Firmy, które potrzebują pomocy w dochodzeniu wypłaty odszkodowania z OCP zapraszamy do kontaktu z kancelarią PrawnicyTransportu.pl | adwokat dr Dawid Korczyński.

Odpowiedzialność przewoźnika

Odpowiedzialność przewoźnika drogowego zasadniczo reguluje konwencja CMR, prawo przewozowe oraz przepisy przewozowe obowiązujące w państwach, w których wykonywane są przewozy. Wszystko zależy od rodzaju przewozu. I tak w przypadku przewozów:

• międzynarodowych – odpowiedzialność reguluje Konwencja CMR
• krajowych – ustawa z 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe
• kabotażowych – regulacje państw w których wykonywane są przewozy kabotażowe (np. niemieckie, francuskie lub hiszpańskie przepisy regulujące przewozy)

Na ostateczny kształt odpowiedzialności przewoźnika mają wpływ nie tylko ww. regulacje, ale również regulacje ogólne, przepisy prawa administracyjnego, przepisy unijne, procesowe, jak również umowy lub regulaminy.

Generalnie jednak przewoźnik odpowiada za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru lub za jego uszkodzenie, które nastąpi w czasie między przyjęciem towaru a jego wydaniem, jak również za opóźnienie dostawy.

Zakres odpowiedzialności przewoźnika

Zakres odpowiedzialności przewoźnika jest różny w zależności od rodzaju wykonywanego przewozu. Dodatkowo istnieją ograniczenia odpowiedzialności przewoźnika, jak również jej wyłączenia. A także rozszerzenie odpowiedzialności. Napisaliśmy o tym m. in. we wpisie 8.33 SDR za kilogram brakującego towaru. A także we wpisie Rażące niedbalstwo przewoźnika w CMR a odpowiedzialność.

Po co jest ubezpieczenie OCP?

Jak już wskazano przewoźnik zasadniczo jest zobowiązany zapłacić odszkodowanie w trzech przypadkach:

• zaginięcia towaru
• uszkodzenia towaru
• opóźnienia dostawy

Jest to odpowiedzialność cywilna przewoźnika. Zatem w przypadku gdy dojdzie do szkody to przewoźnik jest zobowiązany do jej naprawienia. Przewoźnik może zabezpieczyć się przed finansowymi konsekwencjami swojej odpowiedzialności. Może to nastąpić poprzez zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego – tak zwanego ubezpieczenia OCP lub OCPD. Na mocy umowy ubezpieczenia OCP, towarzystwo ubezpieczeniowe zobowiązuje się do wypłaty odszkodowania z tytułu odpowiedzialności przewoźnika.

Należy jednak wskazać, że zawarcie umowy ubezpieczenia OCP nie zwalnia z odpowiedzialności finansowej samego przewoźnika. W tym zakresie ubezpieczenie OCP różni się od ubezpieczenia OC pojazdu. W przypadku ubezpieczenia OC pojazdu poszkodowany swoje roszczenia kieruje bezpośrednio do ubezpieczyciela. Natomiast w przypadku ubezpieczenia OCP przewoźnika drogowego, w przypadku szkody, poszkodowany ma wybór do kogo skierować swoje roszczenia. Jednocześnie zakres ubezpieczenia może nie pokrywać się z zakresem odpowiedzialności przewoźnika. Przykładowo, przewoźnik odpowiada za szkodę spowodowaną rażącym niedbalstwem, a ubezpieczenie OCP, co do zasady nie obejmuje swoim zakresem pokrycia szkód wyrządzonych na skutek rażącego niedbalstwa. Wyjątkiem są ubezpieczenia OCP o rozszerzonym zakresie ochrony o tzw. „klauzulę rażącego niedbalstwa”. W sytuacji, gdy przewoźnik nie posiada „klauzuli rażącego niedbalstwa” będzie ponosił odpowiedzialność za szkodę wobec podmiotu uprawnionego, np. odbiorcy przesyłki. Natomiast szkody takiej nie pokryje ubezpieczyciel. W takiej sytuacji przewoźnik będzie musiał zapłacić za wyrządzoną szkodę „z własnej kieszeni” i w pełnej wysokości – ograniczenie 8,33 SDR/kg nie znajdzie zastosowania. Dlatego odpowiedzialność ubezpieczyciela jest „obok” odpowiedzialności przewoźnika – jest wtórna wobec niej.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela jest wtórna wobec odpowiedzialności przewoźnika

Jak opisano w akapicie wcześniej odpowiedzialność ubezpieczyciela jest wtórna względem odpowiedzialności przewoźnika. Zakres jednej i drugiej może się pokrywać, ale nie musi. Wybór od kogo naprawienia szkody będzie dochodził poszkodowany należy do poszkodowanego. Zatem może on roszczenia skierować tylko do przewoźnika, tylko do ubezpieczyciela, albo zarówno do przewoźnika, jak i ubezpieczyciela przewoźnika.

Odmowa wypłaty z OCP przewoźnika nie oznacza, że roszczenia są bezzasadne

Odmowa wypłaty przez ubezpieczyciela nie oznacza, że roszczenia są bezzasadne. Może być bowiem tak, że przewoźnik ponosi odpowiedzialność za szkodę, natomiast nie jest ona objęte zakresem ubezpieczenia i stąd odmowa wypłaty odszkodowania. W takiej sytuacji uprawniony nadal może dochodzić odszkodowania bezpośrednio od przewoźnika.

Brak wypłaty z OCP przewoźnika – zmiana decyzji

Jeszcze inny rodzaj sytuacji stanowi ta, gdy ubezpieczyciel odmawia wypłaty odszkodowania pomimo że powinien je pokryć. Przyczyną takiej sytuacji może być przykładowo niedostateczne wyjaśnienie okoliczności powstania szkody przez przewoźnika i uprawnionego. Odmowa może wynikać również z błędnej oceny prawnej dokonanej przez ubezpieczyciela. Przyczyną odmowy wypłaty odszkodowania może być również niedostarczenie wszystkich dokumentów lub informacji potrzebnych do likwidacji szkody. W takiej sytuacji późniejsze ich dostarczenie może skutkować zmianą decyzji ubezpieczyciela i wypłatą odszkodowania.