SENT – Postępowanie dotyczące nałożenia kary pieniężnej

W tym wpisie starami się jak najkrócej opisać postępowanie dotyczącego nałożenia kary pieniężnej za naruszenia ustawy SENT w następstwie kontroli przeprowadzonej na drodze. Z uwagi na obszerność zagadnienia, w tym miejscu wyróżnimy jedynie etapy postępowania, szczegóły pozostawiając przedmiotem odrębnych wpisów. Jednocześnie zaznaczamy, że w niektórych przypadkach przebieg postępowania dotyczącego nałożenia kary może się różnić.

Warto również zapoznać się z naszymi wpisami dotyczącymi tego Czy możliwe jest uniknięcie kar w przypadku błędów w SENT oraz SENT – odwołanie od kary.

Przewoźniku jeżeli Twoja firma potrzebuje pomocy prawnej zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.  Skontaktuj się z nami pod numerem telefonu +48 691 839 919 lub mailowo sekretariat@prawnicytransportu.pl

1. Kontrola na drodze – Protokół kontroli.

Pierwszą czynnością jest przeprowadzenie przez uprawnione do tego organy kontroli na drodze, z której kontrolujący sporządza protokół kontroli. Stwierdza w nim ujawnione naruszenia. Protokół powinien zostać podpisany przez kontrolujących oraz kierowcę. Kierowca ma możliwość zgłoszenia do protokołu zastrzeżeń co do trybu lub sposobu przeprowadzonej kontroli.

Stwierdzenie naruszeń w protokole kontroli

W przypadku stwierdzenia naruszeń, kontrolujący wskazuje je w protokole kontroli. Protokół stanowi podstawę do wszczęcia z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej.

Protokół z kontroli

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości sporządza się protokół według wzoru określonego w rozporządzeniu (art 13 ust. 7 ustawy).

Protokół powinien zawierać m. in. ustalenia kontrolujących (pkt 8 protokołu). W protokole  znajduje się również miejsce na uwagi (pkt 10 protokołu). Zatem jeżeli kontrolowany ma uwagi co do stwierdzonych naruszeń lub przebiegu kontroli to powinny zostać one wpisane w tym miejscu (pkt 10 protokołu).

Protokół powinien zostać podpisany przez kontrolujących oraz kierującego pojazdem. Podpisanie protokołu przez kierującego nie oznacza, że zgadza się on ze stwierdzonymi w nim naruszeniami. Klikając w link można zapoznać się z wzorem protokołu.

Protokół z kontroli sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden doręczany jest kierującemu pojazdem. Po podpisaniu protokołu i jego doręczeniu nie składa się do niego zastrzeżeń, jak ma to miejsce w przypadku np. kontroli podatkowej.

Stwierdzone w protokole naruszenia stanowią podstawę do ewentualnego wszczęcia postępowania w przedmiocie nałożenia

Postępowanie administracyjne dotyczące kar

SENT- Postępowanie dotyczące nałożenia kary pieniężnej można podzielić na etap prowadzony przez organy podatkowe (UCS i następnie DIAS) oraz postępowanie sądowoadministracyjne.

2. Wszczęcie postępowania przez organ – zawiadomienie o wszczęciu.

W przypadku stwierdzenia naruszeń, Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego (UCS) wszczyna z urzędu postępowanie w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej. Naczelnik UCS wydaje w tym przedmiocie postanowienie, które przesyła stronie wobec której zostało wszczęte postępowanie. W  zawiadomieniu wskazuje się również podstawowe prawa i obowiązki strony, w tym możliwość złożenia przez nią wyjaśnień i przedstawienia dowodów.

3. Wyjaśnienia strony.

Po wszczęciu postępowania, strona ma czas na złożenie wyjasnień oraz zawnioskowanie dowodów. Strona ma czas na to do końca postępowania (wydania decyzji ostatecznej). Jednak to w tym czasie, po wszczęciu postępowania, ale przed wydaniem decyzji, dobrze byłoby żeby słożyła wyjaśnienia.

4. Wypowiedzenie się w sprawie – dodatkowe 7 dni

Przed wydaniem decyzji, Naczlenik UCS powinien wyznaczyć stronie termin co najmniej 7 dni na wypowiedzenie się w sprawie zebranego materiału dowodowego. Wypowiedzenie się powinno nastąpić na piśmie. Niezłożenie wyjaśnień w wyznaczonym przez organ terminie, nie skutkuje brakiem możliwości złożenia ich później. Można je złożyć do zakończenia postępowania przed organem drugiej instancji.

5. Decyzja Naczlenika UCS.

Po upływie terminu na złożenie wyjaśnień, Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego (UCS), jako organ pierwszej instancji, wydaje decyzję. W przypadku uwzględnienia złożonych przez przedsiębiorcę wyjaśnień, Naczelnik UCS wydaje decyzję o umorzeniu postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej. W przypadku niezłożenia wyjaśnień lub ich nieuwzględnienia, Naczelnik UCS wydaje decyzję o nałożeniu kary pieniężnej.  Decyzję o nałożeniu kary pieniężnej organ pierwszej instancji   doręcza stronie wraz z pouczeniem. Powinno ono zawierać informację o przysługującym prawie wniesienia odwołania, o tym kiedy decyzja stanie się wykonalna i na jaki rachunek bankowy należy zapłacić nałożoną karę.

6. Odwołanie od decyzji Naczelnik UCS –  14 dni.

Podmiotowi odpowiedzialnemu za naruszenie zawsze przysługuje prawo wniesienia odwołania od decyzji Nacelnika UCS. Odwołanie wnosi się do właściwego Dyrektora Izby Administracji Skarbowej za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego (UCS), który wydał decyzję. Oznacza to, że odwołanie należy wysłać do Urzędu Celno-Skarbowego. Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia stronie decyzji Naczelnika UCS. Niedochowanie terminu (14 dni) pozbawia możliwości odwołania się od decyzji o nałożeniu kary pieniężnej.

 7. Postępowanie przed organem drugiej instancji – Dyrektorem Izby Administracji Skarbowej (DIAS).

Po wniesieniu przez stronę odwołania, Naczelnik UCS przesyła odwołanie wraz z aktami postępowania  i odpowiedzią na odwołanie do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej. W toku postępowania odwoławczego strona może składać wyjaśnienia, powoływać dowody. Organ odwoławczy (DIAS), nie tylko rozpoznaje zarzuty strony podniesione w odwołaniu, ale niejako po raz drugi rozpatruje całą sprawę.

8. Decyzja organu odwoławczego (DIAS)

Organ odwoławczy (DIAS) po rozpoznaniu odwołania wydaje decyzję, w której:

1. utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję Naczelnika UCS albo
2. uchyla zaskarżoną decyzję Naczelnika UCS w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo uchylając tę decyzję – umarza postępowanie pierwszej instancji w całości albo w części, albo
3. umarza postępowanie odwoławcze,
4. uchyla zaskarżoną decyzję Naczelnika UCS w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji.

Do zakończenia postępowania przez DIAS, z postępowaniem odwoławczym nie wiążą się żadne dodatkowe koszty.

Wniesienie odwołania od decyzji WITD nie może skutkować nałożeniem wyższej kary przez GITD. Organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub rażąco narusza interes społeczny. SENT – Postępowanie w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej

Postępowanie sądowoadministracyjne

Jak wcześniej zwrócono uwagę SENT – postępowanie dotyczące kary pieniężnej można podzielić na etap administracyjny i sądowoadministracyjny.

Dalsze środki zaskarżenia – postępowanie sądowoadministracyjne.

W przypadku gdy organ odwoławczy nie uwzględni odwołania, stronie przysługuje dalszy środek zaskarżenia. W tym przypadku do sądu administracyjnego. Wniesienie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego nie wstrzymuje jednak wykonania kary – trzeba ją zapłacić. Jeżeli istnieją podstawy można ewentualnie wnieść o wstrzymanie wykonalności decyzji o nałożeniu kary. W przypadku wygrania sprawy, zapłacona kara podlega zwrotowi. SENT – postępowanie.

Z wniesieniem środka zaskarżenia, od decyzji DIAS, wiążą się koszty – wpis sądowy.

9. Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – 30 dni.

Na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej (DIAS) przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Skargę należy wnieść w terminie 30 dni od dnia doręczenia stronie decyzji DIAS. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego  za pośrednictwem organu który wyał decyzję (DIAS). Oznacza to, że skargę należy wysłać do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej. A on, po dołączeniu akt i odpowiedzi na skargę, prześle ją do właściwego sądu administracyjnego. Niedochowanie terminu (30 dni), pozbawia możliwości zaskarżenia decyzji.

Skarga podlega opłacie sądowej, której wysokość zależy od wysokości nałożonej kary. W przypadku kary w wysokości do 10.000 zł, wpis sądowy wynosi 4 % wartości przedmiotu zaskarżenia (wysokości nałożonej kary), nie mniej jednak niż 100 zł. Np. w przypadku kary w wysokości 5.000 zł, wpis sądowy będzie wynosił 200 zł. W przypadku kary w wysokości ponad 10.000 zł do 50.000 zł, wpis sądowy wynosi 3 % wartości przedmiotu zaskarżenia (wysokości nałożonej kary), nie mniej jednak niż 400 zł. Np. w przypadku kary w wysokości 15.000 zł, wpis sądowy będzie wynosił 450 zł). O wymaganiach formalnych dotyczących skargi, w szczególności zarzutach i ich uzasadnieniu w odrębnym wpisie.

10. Postępowanie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym.

Po wniesieniu przez stronę skargi, DIAS przesyła skargę, wraz z aktami postępowania i sporządzoną przez siebie odpowiedzią na skargę, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA). W toku postępowania sądowoadministracyjnego strona, co do zasady, nie może powoływać nowych dowodów, z wyjątkiem dowodu z dokumentów. Pod warunkiem jednak że przeprowadzenie tego dowodu nie było możliwe przed organami (UCS I DIAS). Przeprowadzanie dowodu z dokumentów przed WSA jest absolutnym wyjątkiem. Dlatego wszelkie dowody należy przedstawiać na etapie postępowania przed organami (UCS i DIAS). Wojewódzki Sąd Administracyjny kontroluje poprawność decyzji wydanej przez DIAS. Postępowanie przed WSA jest sformalizowane.

 11. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA).

Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) po rozpoznaniu skargi wydaje wyrok, którym:

1. oddala skargę na decyzję DIAS albo
2. uchyla zaskarżoną decyzję DIAS w całości albo w części albo
3. stwierdza nieważność decyzji w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny stwierdzenie nieważności albo
4. stwierdza wydanie decyzji z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w odpowiednich przepisach.

Oto przykładowy wyrok WSA korzystny dla przewoźnika. SENT – postępowanie.

12. Wniosek o uzasadnienie i doręczenie odpisu wyroku WSA – 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku.

W przypadku, gdy WSA uwzględni skargę, tj. uchyli decyzję DIAS o nałożeniu kary pieniężnej, wówczas sporządzi uzasadnienie wyroku bez zgłaszania wniosku przez stronę skarżącą. W takim przypadku, również doręczenie odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem nastąpi bez wniosku.

Gdy WSA nie uwzględni skargi na decyzję DIAS o nałożeniu kary pieniężnej, tj. oddali skargę, wówczas uzasadnienie wyroku sporządzone zostanie tylko i wyłącznie na wniosek strony. Musi on zostać zgłoszony na piśmie w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku. Należy zwrócić uwagę, że termin na złożenie wniosku o uzasadnienie, biegnie od daty ogłoszenia wyroku. Niestawiennictwo na ogłoszeniu wyroku nie ma znaczenia dla terminu złożenia wniosku. Zatem jeżeli strona nie stawi się na ogłoszeniu wyroku, wówczas musi ustalić jakie zapadło orzeczenie. W przypadku jeżeli jest ono niekorzystne dla strony, powinna ona złożyć w terminie 7 dni wniosek o sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku i doręczenie odpisu wyroku wraz z pisemnym uzasadnieniem.

OPŁATA: Za odpis orzeczenia z uzasadnieniem, doręczony na skutek wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia, pobiera się opłatę kancelaryjną w kwocie 100 zł. Należy ją uiścić na rachunek bankowy sądu administracyjnego i potwierdzenie wpłaty załączyć do wniosku o uzasadnienie.

Niezłożenie w terminie 7 dni wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i doręczenie odpisu wyroku wraz z pisemnym uzasadnieniem, zamyka drogę do zaskarżenia wyroku WSA. Warunkiem zaskarżenia wyroku WSA jest otrzymanie pisemnego uzasadnienia wyroku.

13. Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) – 30 dni.

Od wyroku wydanego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA), przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W przypadku, gdy WSA oddalił skargę (wyrok niekorzystny), skarga kasacyjna przysługuje podmiotowi odpowiedzialnemu za naruszenie. W przypadku, gdy WSA uchylił decyzję DIAS, stwierdził jej nieważność lub stwierdził jej wydanie z naruszeniem prawa, to skarga kasacyjna przysługuje Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej (DIAS). Skargę kasacyjną wnosi się do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie za  pośrednictwem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który wydał wyrok. Oznacza to, że skargę kasacyjną należy wysłać do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego  – a on, po dołączeniu akt, prześle ją do NSA.

Skargę kasacyjną należy wnieść w terminie 30 dni od dnia doręczenia odpisu wyroku wraz z pisemnym uzasadnieniem. Niedochowanie terminu (30 dni) pozbawia możliwości zaskarżenia wyroku.

Skarga podlega opłacie sądowej, której wysokość zależy od wysokości nałożonej kary. Wpis od skargi kasacyjnej wynosi połowę wpisu od skargi, nie mniej jednak niż 100 zł. W przypadku kary w wysokości do 10.000 zł, wpis sądowy wynosi 2 % wartości przedmiotu zaskarżenia (wysokości nałożonej kary), nie mniej jednak niż 100 zł. Np. w przypadku kary w wysokości 5.000 zł, wpis sądowy będzie wynosił 100 zł. W przypadku kary w wysokości ponad 10.000 zł do 50.000 zł, wpis sądowy wynosi 1,5 % wartości przedmiotu zaskarżenia (wysokości nałożonej kary), nie mniej jednak niż 100 zł. Np. w przypadku kary w wysokości 15.000 zł, wpis sądowy będzie wynosił 225 zł.

Skarga kasacyjna jest bardzo sformalizowanym środkiem zaskarżenia i może zostać sporządzona wyłącznie przez adwokata lub radcę prawnego.

14. Postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

Po wniesieniu przez stronę lub organ skargi kasacyjnej, Wojewódzki Sąd Administracyjny przesyła skargę kasacyjną wraz z aktami postępowania do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA).   W toku postępowania przed NSA strona nie może powoływać nowych dowodów. Postępowanie przed NSA jest sformalizowane.

W przypadku skargi kasacyjnej istnieje tzw. przymus adwokacko-radcowski, tzn. skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego.

Stronie, która nie zaskarżyła wyroku przysługuje prawo wniesienia odpowiedzi na skargę kasacyjną.

 15. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA).

Naczelny Sąd Administracyjny (NSA), po rozpoznaniu skargi kasacyjnej, wydaje wyrok, którym:

1. oddala skargę kasacyjną albo
2. uchyla zaskarżony wyrok WSA w całości albo w części i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania WSA.

16. Zakończenie postępowania.

W przypadku, gdy to podmiot odpowiedzialny za naruszenie zaskarżył niekorzystny dla siebie wyrok WSA, oddalenie skargi przez NSA kończy postępowanie. Jeżeli WSA wydał korzystny wyrok, który został zaskarżony przez DIAS, wówczas, w przypadku oddalenia przez NSA skargi DIAS, sprawa ponownie wraca do DIAS. Ma on obowiązek rozpoznać sprawę  zgodnie z wytycznymi WSA. Gdy NSA uchyli wyrok WSA, sprawa wraca do ponownego rozpoznania przez WSA. WSA w takiej sytuacji może ponownie – uchylić decyzję DIAS lub oddalić skargę na decyzję DIAS. W takiej sytuacji, stronom (a więc podmiotowi odpowiedzialnemu za naruszenie lub DIAS), znów przysługuje skarga kasacyjna do NSA (z zachowaniem takich warunków formalnych, jak w przypadku pierwszej skargi kasacyjnej).

Więcej artykułów dotyczących SENT w sekcji Pakiet przewozowy | SENT. W celu zapoznania się z SENT – przebieg postępowania dotyczącego kary pieniężnej można również przeanalizować przykładowy wyrok Sądu administracyjnego w sprawie SENT.