Kary za niewłaściwy transport odpadów.

W poprzednim wpisie sygnalizowaliśmy zmiany dotyczące transportu odpadów obowiązujące od 24 stycznia 2018 r. W tym wpisie zwracamy uwagę na kary grożące za naruszenie obowiązków związanych z transportem odpadów.

Kary za niewłaściwy transport odpadów przewidziane zostały w różnych aktach prawnych  i różne organy uprawnione są do ich nakładania; różna jest również wysokość kar – mogą one wynieść od kilkuset złotych w przypadku drobnych naruszeń do nawet kilkuset tysięcy złotych w przypadku tych najpoważniejszych. We wpisie zwrócono uwagę wyłącznie  na kary administracyjne i za wykroczenia, pozostawiając poza jego zakresem ewentualną odpowiedzialność za przestępstwa, w przypadku ewentualnej takiej kwalifikacji niektórych zachowań.

Kary przewidziane zostały w:

• ustawie  o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r.
• ustawie o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r.
• ustawie o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów z dnia 29 czerwca 2007 r.

Oprócz administracyjnych kar pieniężnych oraz grzywien za wykroczenia, za nielegalne przemieszczanie odpadów, grozi również odpowiedzialność karna. Została ona przewidziana w art. 183 § 4 i 5 kodeksu karnego.

Zgodnie z art.183 § 4 k.k.  „kto wbrew przepisom przywozi odpady z zagranicy lub wywozi odpady  za granicę podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Natomiast  w myśl 183 § 5 k.k., „kto bez wymaganego zgłoszenia lub zezwolenia, albo wbrew jego warunkom przywozi z zagranicy lub wywozi za granicę odpady niebezpieczne, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Jeśli sprawca powyższych czynów działa nieumyślnie, to podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2” (art. 183 § 6 k.k.).

Ustawa o odpadach

Kara za wykroczenie

Art 174 ustawy o odpadach. [Naruszenie obowiązku transportu oraz magazynowania odpadów zgodnie z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi]

1. Kto, transportując odpady, narusza wymagania, o których mowa w art. 24 ust. 1, podlega karze aresztu albo grzywny.
2. Tej samej karze podlega, kto, wykonując usługę transportu odpadów, wbrew przepisowi art. 24 ust. 4 nie dostarcza odpadów: 1) do posiadacza odpadów, który został mu wskazany przez zlecającego tę usługę albo 2) do miejsca przeznaczenia odpadów, które zostało mu wskazane przez zlecającego tę usługę.
3. Tej samej karze podlega, kto, magazynując odpady, narusza wymagania, o których mowa w art. 25.

Naruszenia przewidziane w art 174 stanowią wykroczenia.

Administracyjna kara pieniężna

Art.  194b.  91 [Administracyjna kara pieniężna za niedostarczanie odpadów przez transportującego odpady]

1. Administracyjną karę pieniężną wymierza się za niedostarczanie odpadów przez transportującego odpady, wbrew przepisom art. 24 ust. 4, do:
   1. posiadacza odpadów
   2. miejsca przeznaczenia odpadów – wskazanego przez zlecającego usługę transportu odpadów.
2. Kara, o której mowa w ust. 1, wynosi nie mniej niż 1000 zł i nie może przekroczyć 100 000 zł.

Art.  195 ustawy o odpadach.  [Administracyjna kara pieniężna za transport odpadów bez zezwolenia lub wpisu do rejestru]

Kto, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 233 ust. 2, transportuje odpady bez uzyskania zezwolenia na transport odpadów lub wpisu do rejestru podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 2000 do 10 000 zł.

Ustawa o transporcie drogowym

Kary za naruszenie obowiązków związanych z transportem odpadów przewidziane zostały również  w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.

Administracyjna kara pieniężna

Art 92a ust. 1 ustawy o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r. :

1. Podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 12 000 złotych za każde naruszenie.
2. Suma kar pieniężnych nałożonych za naruszenia stwierdzone podczas jednej kontroli drogowej nie może przekroczyć kwoty 10 000 złotych.
3. Suma kar pieniężnych nałożonych za naruszenia stwierdzone podczas kontroli w podmiocie wykonującym przewóz drogowy nie może przekroczyć: 1) 15 000 złotych – dla podmiotu zatrudniającego kierowców w liczbie średnio do 10 w okresie 6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli; 2) 20 000 złotych – dla podmiotu zatrudniającego kierowców w liczbie średnio od 11 do 50 w okresie 6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli; 3) 25 000 złotych – dla podmiotu zatrudniającego kierowców w liczbie średnio od 51 do 250 w okresie 6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli; 4) 30 000 złotych – dla podmiotu zatrudniającego kierowców w liczbie większej niż 250 w okresie 6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli; 5) 40 000 złotych – dla podmiotu wykonującego inne czynności związane z przewozem drogowym.

Naruszenia dot. przewozu odpadów i wysokość przewidzianych za nie kar znajdują się w ZAŁĄCZNIKU nr 3 pkt 4 do ustawy o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r.

4.1. Niezgłoszenie wykonywania przewozu drogowego odpadów, w sytuacji gdy na przewóz nie jest wymagane zezwolenie – 3000 zł

4.2. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów innych niż niebezpieczne przez transportującego odpady bez wymaganego wpisu do rejestru, o którym mowa w przepisach ustawy o odpadach – 2000 zł

4.3. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów niebezpiecznych przez transportującego odpady bez wymaganego wpisu do rejestru, o którym mowa w przepisach ustawy o odpadach – 10000 zł

4.4.  Wywóz odpadów poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez wymaganego zezwolenia – 5000 zł

4.5. Wwóz odpadów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez wymaganego zezwolenia – 12000 zł

4.6. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów tranzytem przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez wymaganego zezwolenia – 12000 zł

4.7. Wykonywanie przewozu drogowego przez transportującego odpady bez dokumentu potwierdzającego rodzaj transportowanych odpadów, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 24 ust. 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach – 10000 zł

4.8. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów przez transportującego odpady bez oznakowania środków transportu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 24 ust. 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach – 10000 zł

4.9. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów przez transportującego odpady w sposób umożliwiający kontakt odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne – 10000 zł

4.10. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów przez transportującego odpady w sposób umożliwiający mieszanie poszczególnych rodzajów odpadów, z wyjątkiem gdy strumień zmieszanych rodzajów odpadów w całości jest kierowany do przetwarzania w tym samym procesie – 10000 zł

4.11. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów przez transportującego odpady w sposób umożliwiający rozprzestrzenianie się odpadów poza środki transportu oraz nieograniczający do minimum uciążliwości zapachowej – 10000 zł

4.12. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów przez transportującego odpady w sposób nieograniczający oddziaływania czynników atmosferycznych na odpady, jeżeli mogą one spowodować negatywne oddziaływanie transportowanych odpadów na środowisko lub życie i zdrowie ludzi – 10000 zł

4.13. Wykonywanie przewozu drogowego odpadów przez transportującego odpady w sposób niezabezpieczający przed przemieszczaniem i przewracaniem się pojemników lub worków – 10000 zł

Ustawa o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów

Kara za wykroczenie

Art. 31 ust 2 ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów z dnia 29 czerwca 2007 r.:

Osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna uczestnicząca w międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, która wbrew obowiązkowi nie przedkłada uprawnionym organom lub osobom dokumentów lub informacji wymaganych w międzynarodowym przemieszczaniu odpadów – podlega karze grzywny.

Administracyjna kara pieniężna

Art. 32. [Kary pieniężne nakładane na wysyłającego odpady i odbiorcę odpadów]

Art.  32.  [Kary pieniężne nakładane na wysyłającego odpady i odbiorcę odpadów]

4. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nakłada na odbiorcę odpadów przywiezionych nielegalnie bez dokonania zgłoszenia, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości od 50 000 do 300 000 zł.
5. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nakłada na wysyłającego odpady bez dokonania zgłoszenia, jeżeli takie zgłoszenie jest wymagane zgodnie z art. 3 rozporządzenia nr 1013/2006, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości od 50 000 do 300 000 zł.
6. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nakłada na wysyłającego odpady, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości od 50 000 do 300 000 zł, jeżeli ten, choćby nieumyślnie, dokonał wysyłki odpadów:
   1. bez zgody zainteresowanych właściwych organów;
   2. gdy zgoda zainteresowanych właściwych organów została uzyskana w wyniku fałszerstwa, wprowadzenia w błąd lub oszustwa;
   3. w sposób, który nie jest zgodny ze sposobem określonym w dokumencie zgłoszenia transgranicznego przesyłania (przemieszczania) odpadów, o którym mowa w załączniku IA do rozporządzenia nr 1013/2006, lub w dokumencie przesyłania dotyczącym transgranicznego przesyłania (przemieszczania) odpadów, o którym mowa w załączniku IB do rozporządzenia nr 1013/2006.
7. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nakłada na odbiorcę odpadów sprowadzonych nielegalnie, który nie zastosował się do postanowienia, o którym mowa w art. 27 ust. 4, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości od 25 000 do 150 000 zł.

Art. 33. [Kary pieniężne nakładane na wysyłającego odpady, transportującego odpady i odbiorcę odpadów]

1. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nakłada na odbiorcę odpadów, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości od 30 000 do 150 000 zł, jeżeli ten, choćby nieumyślnie:
   1) więcej niż jeden raz posługiwał się tym samym dokumentem przesyłania;
   2) przyjął większą ilość transportów niż była zgłoszona;
   3) przyjął większą ilość odpadów niż było to określone w zezwoleniu;
   4) nie wypełnił obowiązku potwierdzenia otrzymania odpadów przez prowadzącego instalację odzysku w terminie 3 dni od ich odbioru;
   5) nie wypełnił obowiązku potwierdzenia dokonania odzysku przez prowadzącego instalację odzysku odpadów w terminie 30 dni od dokonania odzysku, nie później jednak niż w terminie jednego roku kalendarzowego od dnia otrzymania odpadów;
   6) nie wypełnił obowiązku przechowywania dokumentów związanych ze zgłoszeniem przemieszczania odpadów przez okres 3 lat od daty pierwszej wysyłki.
2. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nakłada na wysyłającego odpady, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości od 30 000 do 150 000 zł, jeżeli ten, choćby nieumyślnie:
   1) więcej niż jeden raz posługiwał się tym samym dokumentem przesyłania;
   2) dokonał wysyłki większej ilości transportów niż była zgłoszona;
   3) dokonał wysyłki większej ilości odpadów niż było to określone w zezwoleniu;
   4) dokonał wysyłki odpadów bez powiadomienia na trzy dni robocze przed transportem wszystkich zainteresowanych właściwych organów.
3. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nakłada na transportującego odpady, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości od 20 000 do 60 000 zł, jeżeli ten, choćby nieumyślnie:
   1)  nie realizował przewozu ustaloną trasą przejazdu;
   2) nie jest wskazany w zezwoleniu jako przewoźnik odpadów;
   3) naruszył warunki dotyczące rodzaju opakowania odpadów;
   4) dokonywał przewozu odpadów bez dołączenia do transportu wszystkich wymaganych dokumentów;
   5) dokonywał przewozu odpadów z niewypełnionym prawidłowo lub niepodpisanym dokumentem przesyłania;
   6) dokonał wymieszania podczas transportu odpadów objętych odrębnymi zgłoszeniami;
   7) dokonywał przewozu odpadów wymienionych w załącznikach III, IIIA oraz IIIB bez informacji wymaganej na podstawie art. 18 rozporządzenia nr 1013/2006 lub gdy informacja nie została dołączona w formacie określonym w załączniku VII do rozporządzenia nr 1013/2006.

Art. 34. [Ustalenie wysokości kar pieniężnych]

Przy ustalaniu wysokości kar pieniężnych, o których mowa w art. 32 i 33, należy uwzględnić w szczególności ilość, rodzaj i charakter odpadów, w tym możliwość zagrożeń dla ludzi i środowiska powodowanych przez te odpady, oraz okoliczności uprzedniego naruszenia przepisów ustawy i rozporządzenia nr 1013/2006.