Odszkodowanie za wadliwie wykonaną usługę transportową nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

Przewoźnik, który zapłaci kontrahentowi odszkodowanie za wadliwie wykonaną usługę transportową, nie zaliczy go w koszt uzyskania przychodu. W skrócie, taki wniosek płynie z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego  z 4 października 2018 r., II FSK 2764/16.

Wskazanym wyrokiem NSA oddalił skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 8 czerwca 2016 r. (I SA/Po 1562/15), podzielając tym samym jego pogląd. W uzasadnieniu wyroku WSA w Poznaniu wskazał, że:

„gdy spółka płaci zlecającemu przewóz odszkodowanie z tytułu wyrządzonych podczas transportu szkód w towarach, dochodzi do naprawy szkody związanej z wadliwym wykonaniem usługi. Oznacza to, że odszkodowanie nie może być zaliczone do kosztów uzyskaniu przychodów, gdyż tego rodzaju wydatki zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie ww. przepisu art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.p. Celem tego przepisu jest uniemożliwienie pomniejszenia podstawy opodatkowania o koszty poniesione w związku z nienależytym, wadliwym czy niepełnym wykonaniem zobowiązania.”

W uzasadnieniu wyroku WSA w Poznaniu (I SA/Po 1562/15), czytam, że „Zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.p. za koszty uzyskania przychodów nie uważa się: kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Kary umowne i odszkodowania wiążą się z nienależytym wykonywaniem zobowiązań. Spółka we wniosku jednoznacznie stwierdziła, że wypłat odszkodowań dokonuje w związku z wystąpieniem po stronie jej klientów szkody w procesie świadczenia przez nią usług transportowych . Zatem, że co do zasady, konkretne usługi, co do których wszczęła proces reklamacyjny, zostały wykonane wadliwie. W przeciwnym razie nie byłoby podstaw do wypłaty jakichkolwiek świadczeń. Wobec powyższego wypłacenie klientowi odszkodowania jest konsekwencją uznania przez spółkę roszczenia kontrahenta, czyli w istocie stanowi potwierdzenie, że usługa nie została wykonana prawidłowo (niezależnie od przyczyn). Taki wydatek, w ocenie sądu, spełnia dyspozycję z art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.p., gdyż podstawą wypłaty odszkodowania jest szkoda powstała w wyniku obiektywnie wadliwie wykonanej usługi.

Tak samo w przypadku UBYTKÓW w towarze.

Podobna sytuacja będzie miała miejsce w przypadku ubytków w zawartości przesyłki. Wypłacone za nie odszkodowanie nie będzie stanowiło kosztu uzyskania przychodu. Wynika to z tego, że ubytki świadczą o tym, że usługa przewozu nie została należycie wykonana. W takim bowiem przypadku samo wynikające z umowy zobowiązanie przewoźnika do dostarczenia określonej ilości towaru nie ulega zmianie. Przewoźnik wykonuje zleconą mu usługę przewozu, tyle że w sposób nieprawidłowy – do odbiorcy nie dociera ta ilość towaru, którą powinien on otrzymać zgodnie z umową przewozu. Wystąpienie ubytku ilościowego w zawartości przesyłki nie wpływa na treść umowy przewozu, a w konsekwencji na zakres wynikającego z tej umowy zobowiązania przewoźnika. Rodzi natomiast po jego stronie obowiązek zrekompensowania powstałej w ten sposób szkody – wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 maja 2016 r. (III SA/Wa 1352/15).

Inaczej w przypadku UTRATY przesyłki.

Inaczej natomiast sytuacja będzie wyglądała w przypadku utraty przesyłki. WSA w Warszawie w wyroku z dnia 13 maja 2016 r. (III SA/Wa 1352/15) wskazał. że”

„skoro odszkodowanie za utratę przesyłki, jako odszkodowanie z tytułu niewykonania umowy, nie jest objęte zakresem art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p., rzeczą Ministra Finansów jest dokonanie oceny możliwości zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów w oparciu o art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., tj. oceny, czy wydatek ten został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Zdaniem Sądu, nałożenie na podatnika ustawowego obowiązku wypłacenia odszkodowania nie może pozbawiać go możliwości wykazania, że realizacja tegoż obowiązku służy celom wskazanym w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.” Celem takim, który wskazywała strona występująca o interpretację, była chęć podtrzymania dobrych relacji z kontrahentami. W tym zakresie podatnik (przewoźnik) wskazywał na związek wypłaconego odszkodowania z przychodem.

W skrócie, w przypadku utraty przesyłki, np. w wyniku jej kradzieży, wypłacenie odszkodowania można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Stanowisko takie 30 listopada 2018 r. zaaprobował Naczelny Sąd Administracyjny (II FSK 3420/16).

W razie wątpliwości warto jednak rozważyć wystąpienie o interpretację podatkową.

W przypadku wątpliwości dotyczących tego, czy dany wydatek stanowi koszt uzyskania przychodu, czy go nie stanowi,  warto zastanowić się nad wystąpieniem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. W przypadku odpowiednio przygotowanego wniosku o interpretację, podatnik może dysponować urzędowymi wyjaśnieniami dotyczącym tego jak powinien rozliczać i dokumentować wypłacone odszkodowania. O samej interpretacji można przeczytać klikając w link. Jako kancelaria zajmujemy się przygotowywaniem zarówno wniosków o interpretacje jak i udzielaniem pisemnych opinii.