SENT-mandat. Kiedy kierowca powinien odmówić przyjęcia mandatu?

SENT-mandat. Kiedy kierowca powinien odmówić przyjęcia mandatu?

Jeżeli przewoźnik lub kierowca nie zgadza się z ustaleniami dotyczącymi stwierdzonych naruszeń SENT, kierowca powinien odmówić przyjęcia mandatu. Przyjęcie mandatu (jego podpisanie) oznacza, że nie można się od niego odwołać. (SENT-mandat)

Rodzaje kar w ustawie SENT

Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów  przewiduje dwa rodzaje kar:

  • administracyjne kary pieniężne nakładane na firmy,
  • grzywny nakładane na kierowców.

Administracyjne kary pieniężne

Na podmiot odbierający, wysyłający lub przewoźnika kary nakładane są w trybie administracyjnym.  Postępowanie dotyczące nałożenia kary toczy się w oparciu o przepisy ordynacji podatkowej (jest to tzw. tryb administracyjny)

Grzywny na kierowców

Kierowca zostanie ukarany grzywną w następujących przypadkach:

  1. rozpoczęcia przewozu towaru przez kierującego bez numeru referencyjnego, bez dokumentu zastępującego zgłoszenie i potwierdzenia przyjęcia dokumentu zastępującego zgłoszenie albo dokumentu potwierdzającego przesunięcie międzymagazynowe;
  2. nie włączenia lokalizatora przed rozpoczęciem przewozu towaru lub z chwilą rozpoczęcia przewozu towaru na terytorium kraju;
  3. niezatrzymania pojazdu w przypadku stwierdzenia trwającej dłużej niż godzinę niesprawności lokalizatora albo zewnętrznego systemu lokalizacji.

Grzywna grożąca kierowcy wynosi od 5000 do 7500 zł. Nakłada się ją w trybie określonym w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia.  Prawo jej nakładania i pobierania w drodze mandatu karnego mają funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej, Policji, Straży Granicznej, inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego. (sent-mandat).

Kary pieniężne i grzywny mogą być nakładane jednocześnie

Za jedno naruszenie można nałożyć zarówno karę pieniężną na przewoźnika, jak i mandat na kierującego pojazdem.

Na przykład. za nie włączenia lokalizatora przed rozpoczęciem przewozu ukarany karą pieniężną w wysokości 10.000,00 zł zostanie przewoźnik. Natomiast na kierowcę zostanie nałożona grzywna w wysokości od 5 do 7,5 tys. zł. Zatem łączna suma nałożonych kar może wynieść od 15 do 17,5 tys. zł.

Gdy przewoźnik nie zgadza się z ustaleniami kontrolujących

Protokół z kontroli

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości sporządza się protokół według wzoru określonego w rozporządzeniu (art 13 ust. 7 ustawy).

Protokół powinien zawierać m. in. ustalenia kontrolujących (pkt 8 protokołu). W protokole  znajduje się również miejsce na uwagi (pkt 10 protokołu). Zatem jeżeli kontrolowany ma uwagi co do stwierdzonych naruszeń lub przebiegu kontroli to powinny zostać one wpisane w tym miejscu (pkt 10 protokołu).

Protokół powinien zostać podpisany przez kontrolujących oraz kierującego pojazdem. Podpisanie protokołu przez kierującego nie oznacza, że zgadza się on ze stwierdzonymi w nim naruszeniami. Klikając w link można zapoznać się z wzorem protokołu.

Protokół z kontroli sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden doręczany jest kierującemu pojazdem. Po podpisaniu protokołu i jego doręczeniu nie składa się do niego zastrzeżeń, jak ma to miejsce w przypadku np. kontroli podatkowej.

Stwierdzone w protokole naruszenia stanowią podstawę do ewentualnego wszczęcia postępowania w przedmiocie nałożenia kary.

SENT-mandat dla kierującego.

Procedura w przedmiocie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej na przewoźnika zasadniczo różni się od postępowania dotyczącego nałożenia grzywny na kierowcę. O ile w przypadku przewoźnika protokół stanowi dopiero podstawę wszczęcia postępowania o nałożenie kary. O tyle przyjęcie mandatu  definitywnie zamyka sprawę. Zatem jeżeli kierujący nie zgadza się ze stwierdzonym naruszeniem, nie powinien go przyjmować. Od przyjętego mandatu nie można się odwołać. Zgodnie z art 98 §  3 kpw (kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia) mandat staje się prawomocny z chwilą pokwitowania jego odbioru przez ukaranego. (sent-mandat).

Uchylenie prawomocnego mandatu.

Przepisy nie przewidują możliwości odwołania się od mandatu, bowiem jest on prawomocny z chwilą jego przyjęcia. Przewidziano natomiast możliwość wystąpienia do Sądu o uchylenie prawomocnego mandatu. Stanowi o tym art 101 k.p.w. Wniosek taki można złożyć jedynie w terminie 7 dni od dnia przyjęcia mandatu. Termin na złożenie wniosku jest nieograniczony jedynie w przypadku gdy jego podstawę stanowiłaby niezgodność przepisów o której orzekł TK lub właściwy organ międzynarodowy.

Czy sprawa zostanie skierowana do Sądu?

Jeżeli kierowca nie przyjmie mandatu, sprawa może zostać skierowana do sądu z wnioskiem o ukarani. Kara orzeczona przez sąd nie może być surowsza od tej jaka zostałaby nałożona w drodze mandatu. Zatem jej maksymalna wysokość  może wynieść 7,5 tys. zł. Dodatkowo mogą dojść koszty sądowe w wysokości do kilkuset złotych. Sąd ma jednak możliwość odstąpienia od nałożenia kary, w tym również w sytuacji gdy stwierdzi, że naruszenie miało miejsce, ale np. ukaranie byłoby niecelowe. Sąd natomiast nigdy nie ukarze kierowcy jeżeli stwierdzi, że jego zachowanie było niezawinione. Odpowiedzialność kierowcy w przeciwieństwie do odpowiedzialności przewoźnik opiera się na zasadzie winy. Brak winy oznacza brak kary.

Niedogodnością jednak w przypadku odmowy przyjęcia mandatu może być konieczność stawiennictwa w sądzie. Należy pamiętać jednak, że stawiennictwo takie będzie obowiązkowe tylko w przypadku gdy Sąd do tego zobowiąże. W innym przypadku można zawnioskować o złożenie wyjaśnień na piśmie (art 40 i art 67 § 3 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia) i je przesłać do sądu. W przypadku gdy sąd będzie jednak chciał przesłuchać kierowcę może on zawnioskować o dokonanie tego w sądzie najbliższym dla jego miejsca zamieszkania. (sent-mandat).

Wyrok nakazowy – 7 dni na sprzeciw

W przypadku gdy UCS skieruje wniosek o ukaranie, Sąd może wydać wyrok nakazowy. Następuje to bez udziału stron i bez przeprowadzania rozprawy. Wyrok taki jest doręczany kierowcy na adres wskazany w trakcie kontroli lub w trakcie przesłuchania przez UCS. Ważne by wtedy podać adres pod którym korespondencja jest faktycznie odbierana. Od wyroku nakazowego może zostać złożony sprzeciw. Kierowca ma na to  7 dni od doręczenia wyroku (jego odebrania). Sprzeciw złożony po terminie nie zostanie przyjęty. W razie wniesienie sprzeciwu wyrok nakazowy traci moc. W takim przypadku Sąd rozpozna sprawę na zasadach ogólnych.

Podsumowanie.

Jak wynika z powyższego odmowa przyjęcia mandatu może wiązać się dla kierowcy i przewoźnika z pewnymi niedogodnościami. Jednak jego przyjęcie pozbawia możliwości uniknięcia zapłaty grzywny, nawet wówczas gdyby okazało się, że stwierdzone w protokole kontroli naruszenie nie miało miejsca. Zatem w przypadku gdy przewoźnik  nie zgadza się z ustaleniami kontrolujących dotyczącymi stwierdzonych naruszeń SENT, kierowca powinien odmówić przyjęcia mandatu.

Należy jednak podkreślić, że ukaranie kierowcy mandatem nie musi oznaczać nałożenia kary pieniężnej na przewoźnika. Podobnie nałożenie kary pieniężnej na przewoźnika nie musi oznaczać, że ukarany zostanie kierowca.

Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam do kontaktu.

Posiadam wieloletnie doświadczenie w stałej obsłudze prawnej i podatkowej przedsiębiorców branży transportowej i logistycznej. Reprezentuję Klientów w postępowaniach sądowych, administracyjnych i podatkowych.

Podobał Ci się ten artykuł?

Jeśli tak, to zapisz się na subskrypcję. Powiadomię Cię o nowych artykułach.

Dziękujemy za zapisanie się do naszego Newslettera!

Proszę uzupełnić wszystkie pola.

Włącz się do dyskusji